İSA TOPRAK – Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu, zelzeleden en çok etkilenen Hatay’da 100’den fazla şantiye kurulduğunu belirterek, “Anadolu’nun birinci mescidi Habib-i Neccar, Hatay’ın en hoş yapıtlarından Antakya Ulu Cami ve onlarca vakıf yapıtının hepsini birden ayağa kaldırmak için ağır bir uğraş içerisinde olacağız.” dedi.
Aksu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 6 Şubat 2023 sarsıntısından etkilenen 11 kentte ziyan gören 600 vakıf yapıtının tespit ile onarım projelerinin tamamlandığını ve yine tamirlerine başladıklarını söz etti.ç
Depremden etkilenen vilayetlerdeki abide yapıtların bir an evvel milletin hizmetine sunulması gerektiğini vurgulayan Aksu, “Çok önemli bir insan kaynağı ve bütçe gerekiyor. Allah devletimize zeval vermesin. Vakıfların gücü inşallah buna yetecek.” dedi.
Aksu, bu yapıtlardan 2024’te hizmete açılacaklar yanında, gelecek yıl tamamlanacakların da bulunduğunu kaydetti.
“Orijinal kesimleriyle yapıtlarımızı ayağa kaldırabileceğiz”
Ekiplerin alanda çalıştıklarını, onarım sürecinin önemli bir vakit gerektirdiğini belirten Sinan Aksu, vakıf yapıtlarının tamirlerinin üniversitelerde oluşturan bilim şuraları ile yapılabildiğini söyledi. Konseylerin projeleri detaylı inceleyerek, inşaatın nasıl yapılacağına ait kendilerine rehberlik yaptığını anlatan Aksu, bu süreçlerin tamamını geride bıraktıklarını belirtti.
Aksu, bu yılı büsbütün inşaat periyodu olarak geçireceklerini, kent meydanlarındaki mescitlerde, kervansaraylarda, çarşılarda, hamamlarda bu yıl ağır bir faaliyet olacağını aktararak, şunları belirtti:
“Depremden en çok etkilenen Hatay’da 100’den fazla şantiye kuruldu. Anadolu’nun birinci mescidi Habib-i Neccar, Hatay’ın en hoş yapıtlarından Antakya Ulu Cami ve onlarca vakıf yapıtının hepsini birden ayağa kaldırmak için ağır bir gayret içerisinde olacağız. Hesabımızı yaptık. 3 yıl içerisinde zelzeleden ziyan gören tüm yapıların ayağa kaldırılması ile ilgili gayemiz var. Hazirandan itibaren sarsıntıdan etkilenen yapıtlarımızı birer birer açmaya başlayacağız. İşi biten, tamiratı biten yapıtlarımızı çabucak halkımızın hizmetine sunacağız.”
Gaziantep’teki mescitlerle ilgili de ağır bir çalışmalarının bulunduğunu lisana getiren Aksu, “En hafif hasarlı olanlara öncelikli olarak başladık. Ramazan ayında bu camilerimizden açmak istediklerimiz var. Haziranda da bir kısmını vatandaşımızın hizmetine açmış olacağız. Öncelik Gaziantep üzere görünüyor. 600 yapıtımız ziyan gördü. Bunlardan 377’si orta ve ağır hasarlı, öncelikle onlara başladık. Zelzele olur olmaz, tüm ziyan gören yapıları müdafaa kalkanı içerisine aldık. Çabucak üniversitelerimizden yardım alarak, kurtarma hafriyatı yaptık. Bu kazılardaki eserler üzerinde çalışmalar yapıp, geriye yerlerine monte edilmesi kaldı. Hiçbir çakıl taşımız dahi yapıtlarımızdan uzaklaştırılmadı, hepsi korundu. Bu sürecin sonunda özgün kesimleriyle yapıtlarımızı ayağa kaldırabileceğiz.” dedi.
2025’te Kıbrıs Selimiye Mescidi açılacak
Aksu, Balkanlarda geçen yıl 9’u cami 12 vakıf yapıtının tamamlandığını, hala 20 onarım projesinin devam ettiğini belirterek, “Bu yıl 13 adedini bitireceğimizi planlıyoruz. Balkanlar Osmanlı mirası ve Müslüman tebaadan ağır bir talep var, bu coğrafyadaki yapıtların TİKA ve vakıflar aracılığıyla onarılmasına yönelik. Balkan devletlerinin müsaade verme ölçülerine nazaran oradaki onarımları yapabiliyoruz. Lakin süreçler hiç de kolay gitmiyor. Ağır diplomasi gerektiriyor.” dedi.
Kıbrıs’taki eserler için de ağır çalışma yürüttüklerini bildiren Aksu, “Selimiye Mescidi, Kıbrıs’ın fethedilmesinden sonra Fethiye Mescidi olarak isimlendirilen kiliseden dönüştürülmüş bir cami ve yapılış tarihi çok daha eski. Bu cami önemli manada uzun yıllar bakım ve tamiri yapılamadığı için şu anda bakımı konusunda aciliyet arz ediyor. Onarımına 2 yıl evvel başladık ve önümüzdeki yılın sonlarına yanlışsız da onarımı bitirip, Kıbrıslıların hizmetine açacağız.” diye konuştu.
Sinan Aksu, 8 Mayıs 2024’ün Vakıflar Genel Müdürlüğünün kuruluşunun 100. yılı olduğunu anımsatarak, 8 Mayıs Vakıf Haftası’nda 100 vakıf yapıtını milletimizle buluşturacaklarını anlattı.
Aksu, “Selçuklu yapıtı Divriği Ulu Cami, zelzele bölgesinde pek çok camimiz, çarşımız, hamam yapıları, İstanbul, Edirne, Bursa üzere pek çok tarihi kentimizdeki abide yapıtı 8 Mayıs’taki Vakıf Haftası’nda hizmete açacağız. Zelzele bölgesini yoğunlukla ön plana çıkarmamız lazım. Burada yıkım çok fazlaydı. Bu yıl bir kısım zelzele bölgesindeki yapılarımızı milletimizin hizmetine açmış olacağız.” kelamlarına yer verdi.