Sudan’da orduyla Süratli Takviye Kuvvetleri (HDK) ortasında 9 aydır süren iç savaş nedeniyle meskenlerini terk edip ülkenin doğusuna sığınan aileler, kaidelerin her geçen gün zorlaştığını belirterek insani yardımların artırılmasını talep ediyor.
Ağır maddi ve manevi tahribat bırakan iç savaş, ülkenin orta kesitleri, batı ve güneybatıdaki 9 eyalette sürüyor.
Birleşmiş Milletlere nazaran, çatışmalar sonucunda 12 binden fazla kişinin öldüğü, 33 binden fazla kişinin yaralandığı Sudan’da, nüfusun yaklaşık yarısına denk gelen 25 milyon kişi insani yardıma muhtaç hale geldi.
Sudan’da 7 milyonu aşkın kişi, ülke içinde yerinden edildi yahut güvenlik arayışıyla komşu ülkelere gitti.
AA muhabiri, Sudan’ın doğusundaki Kızıldeniz eyaletinin başşehri Port Sudan’ın Sevra, İskan ve Selaleb mahallelerindeki devlet okullarında barınan Sudanlı savaş mağduru ailelerle görüştü.
“Sesimize kulak verin”
Batı Darfur eyaletinin Cuneyne kentinden Havva Musa, “Evsiz, barksız perişan haldeyiz. Yiyecek ve içeceğe, her türlü insani yardım materyaline nitekim muhtacız.” dedi.
İnsani yardımların yetersizliğinden yakınan Musa, yardımların hedefine uygun formda dağıtılmadığını ve usulsüzlük yapıldığını tez etti.
Musa, “Dünyanın ve milletlerarası yardım kuruluşlarının sesimize kulak vermesini bekliyoruz.” tabirini kullandı.
“Barınma en büyük sorunumuz”
Cezira eyaletinin Mesit kentinden Ahmed Ömer Ali Yusuf da savaşın başından bu yana daima bir kentten başkasına göç ettiklerini söyledi.
HDK’nin Mesit’te denetimi ele geçirmesinin akabinde halkın can güvenliği tasasıyla meskenlerinden çıkmak zorunda kaldığını anlatan Yusuf, “Durum nitekim çok makus. En temel insani gereksinimlerimizden mahrumuz. Yollarda geceledik. 15 günlük meşakkatli seyahatin akabinde Port Sudan’a vardık. İnsani yardım kuruluşlarından çocuklar ve yaşlılar başta olmak üzere gereksinimlerimizin karşılanması için takviye bekliyoruz.” diye konuştu.
Yusuf, en büyük kahrın barınma sorunu olduğunu belirterek acil olarak çadır yardımı beklediklerini tabir etti.
“Çok yorulduk, artık barış istiyoruz”
Başkent Hartum’daki çatışmalardan kaçarak Uygar kenti üzerinden Port Sudan’a sığınan Zehra İbrahim de “Barınacak bir yer istiyoruz. Hastayım, çocuklarımız hasta ilaç istiyoruz. Yiyecek içecek muhtaçlığımız var. Elimizde avucumuzda bir şey kalmadı. Bu savaştan nitekim çok yorulduk, usandık. Artık barış istiyoruz.” dedi.
Hartum’dan kaçan Nefise İbrahim de tedavi görmeye muhtaçlığı olduğunu belirtti.
İbrahim, hiçbir şeylerinin kalmadığına ve hayırseverlerden takviye beklediklerine dikkati çekti.
Sudan’daki iç savaş
Sudan, 2023’ün nisan ortasından bu yana, Egemenlik Kurulu Lideri Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile HDK ortasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
HDK ve ordu, Aralık 2018’deki halk ayaklanması sonrasında idaresi ele geçirip, yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in Nisan 2019’da devrilmesinin akabinde sivillerin iştirakiyle oluşturulan hükümette yer almış, 2021’de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.
Ordu ve Süratli Dayanak Kuvvetlerinin, askeri ve güvenlik ıslahatı kapsamında HDK’nin orduya entegrasyonu sorununda uyuşmazlığa düşmesinin akabinde nisan ortasında kanlı iç savaş patlak vermişti.
Suudi Arabistan ve ABD’nin aracılık ettiği dolaylı ateşkes müzakerelerinde, tarafların öne sürdüğü koşullarda anlaşamaması nedeniyle şiddet sona erdirilememişti.
