Somalili üst seviye yetkililer, Etiyopya-Somaliland muahedesi sonrası Türkiye’nin Somali’nin toprak bütünlüğüne vurgu yaptığı açıklamasını memnuniyetle karşıladı.
Somali Hükümet Sözcüsü Farhan Jimale, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli’nin açıklaması sonrası, Türkiye’ye, Somali hükümetine sarsılmaz takviyesinden ötürü teşekkür ettiklerini belirtti.
X’ten açıklama yapan Jimale, “Uluslararası hukuk doğrultusunda, Somali Federal Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğü, egemenliği ve birliğine bağlılığınızı ve dayanağınızı takdirle karşılıyoruz.” tabirini kullandı.
Somali İçişleri Bakanı Ahmed Moalim Fiqi, ülkelerinin egemenliği ve toprak bütünlüğünün Etiyopya tarafından ihlal edildiği bir devirde Türkiye’den gelen kardeşçe takviyesi memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Somali Enformasyon Bakanı Daud Aweis, ” Addis Ababa’nın yasa dışı biçimde Somaliland bölgesiyle mutabakat zaptı imzalaması sonrası Ankara, güçlü biçimde Somali’nin toprak bütünlüğüne hürmet gösterilmesi daveti yaptı.” dedi.
“Muhtırayı telaşla karşılıyoruz”
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, bugün X platformunda yaptığı paylaşımda, “Etiyopya ve Somaliland ortasında, Somali hükümetinin bilgisi ve isteği dışında, 1 Ocak 2024’te Addis Ababa’da imzalanan Paydaşlık ve İşbirliği Mutabakat Muhtırası’nı tasayla karşılıyoruz.” tabirine yer vermişti.
Türkiye’nin, Somali’nin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne bağlılığını tekrar teyit ettiğini belirten Keçeli, bu durumun milletlerarası hukukun gereği olduğunu vurgulamıştı.
Etiyopya, hem ticari hem de askeri olarak kıyıları kullanabilecek
Etiyopya ile Somaliland ortasında liman kullanımı ve denize erişim için 1 Ocak’ta mutabakat zaptı imzalanmıştı. Mutabakat zaptı, Etiyopya’nın hem ticari hem de askeri olarak Somaliland kıyılarında faaliyet yürütmesine müsaade veriyor.
Somaliland Lideri Musa Bihi Abdi, mutabakatın tamamlanmasıyla Etiyopya’nın kendilerini “bağımsız” olarak tanıyacağını söylemişti.
Etiyopya’nın Kızıldeniz kıyılarına erişim sağlamak için Somaliland ile yaptığı muahede, son yıllarda tırmanışa geçen bölgesel tansiyonu daha da alevlendirmişti.
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Pir Mahmud, komşusu Etiyopya’nın Somaliland ile yaptığı deniz erişimi muahedesinin hiçbir kararı olmadığını belirterek, “Somali’de size (Etiyopya’ya) verilebilecek hiçbir şey yok.” sözünü kullanmıştı.
Arap Birliği ve Afrika Birliği de Etiyopya ile Somaliland ortasında deniz erişim işbirliğine yönelik, “Kızıldeniz’de askeri üs inşası ve liman geliştirilmesinin önünü açan” muahedeyi reddettiklerini ve kınadıklarını duyurmuştu.
