Türkiye’de son bir yılda araba fiyatlarının yüzde 130’un üzerinde artması, tüketiciyi ucuz araçlara yöneltti. C segmenti arabaların bir evvelki yıla nazaran pazardan aldığı hisse yüzde 55,6’dan yüzde 49’a geriledi. B segmenti arabaların hissesi ise yüzde 29,6’dan yüzde 39,6’ya yükseldi.
Türkiye’de en çok satılan araçların yer aldığı C segmenti kan kaybetmeye devam ederken, alt segment araçlardaki yükseliş dikkat çekti. ODD’nin datalarına nazaran, bu yılın birinci 6 ayında vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçların hissesi yüzde 90’a yaklaştı.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), dün istanbulda düzenlenen bir toplantı ile haziran ayı araba ve hafif ticari araç satış sayılarını açıkladı. ODD’nin bilgilerine nazaran; araba ve hafif ticari araç satışları geçen yılın birebir devrine nazaran, yüzde 1 artarak 80 bin 652 adet oldu. Geçen ay araba satışları yıllık bazda yüzde 2,9 artarak 64 bin 134 adet, hafif ticari araç satışları ise tıpkı periyotta yüzde 5.5 azalarak 16 bin 518 adet oldu.
Yılın birinci 6 ayında araba ve hafif ticari araç pazarı geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 9,3 oranında azalarak, 357 bin 904 adet olarak gerçekleşti. Yılın birinci yarısında araba satışları, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 10,3 azalarak 278 bin 282 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 5,6 azalarak 79 bin 622 adet oldu.
ODD’nin birinci yarı satış raporunda en dikkat cazibeli noktalardan biri de düşük segment araçlardaki yükseliş oldu. Yılın birinci yarısında pazardaki satışların yüzde 89,1’i vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlardan oluştu. Geçen yıl bu sayı yüzde 85,8 olarak gerçekleşmişti. C segmenti arabalar, 136 bin 297 adetle yüzde 49 hisse, B segmenti arabalar 110 bin 201 adetle yüzde 39,6 hisse aldı.
“Gelen araç satılıyor”
Biriken talep, arzın sonlu olması ve arabanın yatırım aracına dönüşmesi, haziran ayında satışları artıran etkenler ortasında yer aldı. Ali Haydar Bozkurt, “Ürün bulan aracı satıyor” diyerek markaların satışlarında araç bulunurluğunun kıymetli bir rol oynadığını söyledi. 2022 yılında gelişmeleri otomotiv bölümü tarafından pahalandıran ODD Ali Haydar Bozkurt, “Geçtiğimiz yıl yaşanan zahmetlerin devam etmesiyle birlikte enfl asyonist bir ortamdan geçiyoruz ve kurların yanı sıra vergi kaynaklı çarpan tesiriyle fiyat istikrarında ıstıraplar sürüyor. Birkaç yıl öncesine nazaran araba fiyatları şaşırtan boyuta gelmesine karşın markadan markaya değişiklik olsa da, yüksek taleple birlikte araba alımlarında bekleme müddetleriyle karşı karşıyayız. Bu da bize arabanın, yani taşınabilir olmanın hakikaten bir muhtaçlık olduğunu gösteriyor. Birtakım markaların birtakım modellerinde aydan aya rahatlamalar olsa da bölüm genelinde badireler devam edecek üzere görünüyor zira herkesin taşınabilir olma gereksinimi var” diye konuştu.
Bozkurt, ODD olarak hedeflerinin kesimin gelişerek 1000 bireye düşen araba adetlerinde AB’deki sayıları yakalayacak halde ilerlemek olduğuna vurgu yaparak, “Elbette araç bulunurluğunun artması tarafında birçok çalışma yapıyoruz. Bununla birlikte otomotiv dalı; istihdam, üretim, yan sanayi, dolaylı ve direkt oluşturduğu vergilerle iktisada birçok manada hizmet eden bir alan. Son 16 yıla baktığımızda 70 milyar dolar civarında bir cari fazla vermiş durumda ve ihracat konusunda genel olarak birinci sırada yer alarak iktisada büyük katkı sağladı” dedi.
Yılsonunda en güzel senaryo 2021’i yakalamak
ODD Genel Koordinatörü Dr. Hayri Erce ise, ODD’nin yılsonu beklentisini açıkladı. Erce, bu yılın sonunda en âlâ senaryoda geçen yıla pararlel satış öngördüklerini söyledi. 2021 yılında araba ve hafif ticari araç atışları 772 bin 722 adet olarak gerçekleşmişti. Erce, çip krizinin yanı sıra artan araba fiyatların yılın ikinci yarısında satışları baskılayacak etkenlerin başında geldiğini söyledi. ODD yetkilileri, artan fiyatlar nedeniyle ÖTV matrahlarında neredeyse tüm araçların yüzde 80’şik dilime girdiğine dikkat çekerek, matrahlada güncelleme yapılması istikametindeki taleplerini yineledi.
“Stellantis’i ikna etmek kolay, hiç üretim yapmamış marka çekmeliyiz”
ODD Lideri Ali Haydar Bozkurt, toplantıda DÜNYA’nın dün Stellantis ve Koç Holding ortasında muahede sağladığına ve Tofaş fabrikasına üç yeni model geleceğine yönelik haberinin sorulması üzerine, “Onlar (Stellantis) aslında bu pazarda yerleşik, bu pazarı tanıyorlar. Buradaki üretim avantajlarını yaşamışlar. İkna etmesi kolay olacaktır. Onlara ikinci, üçüncü ve dördüncü modeli ürettirmekten daha değerlisi, daha evvel üretim için Türkiye’yi tercih etmemiş markaları çekmek olmalı. Burada yatırım yapacak biri de iç pazara bakacağı için iç piyasa büyüklüğümüzün ne olacağına dair öngörülü, önümüzdeki 10 yılla ilgili hedefl erimizi ortaya koyacak bir projeksiyon çıkarmamız lazım. Ve buna nasıl ilerleyeceğimizin de alt başlıklarını anlatmamız lazım. Nasıl bir vergi sistemi öngörüyoruz da bu sayılara ulaşmayı hedefl iyoruz mesela. Türkiye’nin genç nüfus potansiyelimi de sunarak o yol haritasını nasıl gideceğimizi net formda çalışmamız lazım” diye konuştu.
Tofaş’tan KAP’a açıklama
Tofaş, DÜNYA’nın dün yayımladığı ‘Tofaş’a 3 yeni model geliyor’ başlıklı haberine yönelik KAP’a bir açıklama yaptı. Şirketin KAP’a yaptığı açıklama şöyle: “Basın-yayın organlarında, Stellantis ile Şirketimiz ortasında yeni modeller için anlaşıldığı tarafında haberler çıkmıştır. 6 Haziran 2022 tarihli özel durum açıklamamızda belirtildiği üzere Tofaş fabrikasında üretilecek yeni eserler konusundaki çalışmalar ve değerlendirmeler devam etmektedir. Bu kapsamda, medyaya yansıyan haber gerçekleri yansıtmamakta olup, bahisle ilgili Bildiri kapsamında kamuya açıklama yapılmasını gerektirecek mutlaklaşan bir karar alınması halinde, değerli gelişmeler yatırımcılarımız ile paylaşılacaktır.”
