Prochlorococcus siyanobakterisi ismi verilen ve yaklaşık 30 yıl evvel keşfedilen bakteri çeşidi, gezegenimiz üzerindeki yaşayan hem en küçük fotosentez yapan canlı hem de çeşitler ortasında sayıca en fazla olanlardan sayılıyor. Sayılarının üç oktilyon (10 üzeri 27) kadar olduğu kestirim edilen bu canlılar, okyanuslarımızı temizlemekle kalmıyor birebir vakitte soluduğumuz oksijenin değerli bir ölçüsünü da üretiyor.
Çalışmada vazife alan Macquarie Üniversitesi öğretim vazifelisi Lisa Moore, “Bu küçük mikro organizmalar; hem deniz beslenme zincirinin çok değerli birer halkası hem de karbon dönüşümü ile oksijen üretimine eşsiz katkı sağlıyor. Aldığınız 10 nefesten birini bu ufaklıklara borçlusunuz. Lakin ne yazık ki bugüne kadar, insanların neden olduğu kirlenmenin bu canlılar üzerine ne çeşit tesirler yaptığını bilen yoktu.” biçiminde kelamları ile kelam konusu bakterinin gezegenimiz ve bizim için olan ehemmiyetini özetlemiş.
Bilim beşerinin vurguladığı boşluğu doldurmak ismine ise araştırmacılar, siyanobakterisinin iki çeşidini laboratuvar ortamı altında incelemeye almışlar. Sıradan plastiklerden sızan kimyasallara maruz bırakılan Prochlorococcus’larda; büyüme bozukluğu, fotosentez yeteneklerinde azalma ve birçok genlerinde söz değişikliği tespit edilmiş.
Elde edilen sonuçlar kesin bilgiler içermiyor
Araştırmacılara nazaran elde edilen sonuçlar, okyanuslarımızdaki plastiklerin neden olduğu genel bir meseleye işaret etmiyor olabilir. Çünkü bu hususta kâfi bir bilgiye sahip olunmadığının altını çizen bilim insanları, plastik kirliliğinin siyanobakterisi üzerinde ne üzere tesirleri olabileceğini daha düzgün anlamak için bahsi geçen deneyi yaptıklarını belirtmişler.
Araştırma grubunun başkanı Sasha Tetu yaptığı açıklamada, “Eğer plastik kirliliğinin deniz hayatı üzerindeki tesirlerini tam olarak anlamak istiyorsak, öncelikle bu kirliliğin mikrobiyal kümeler üzerindeki tesirini anlamalıyız.” tabirlerini kullanıyor.
Araştırmacılar, okyanus ekosistemlerimizdeki plastik ve mikro plastik atıklar üzerine ağır çalışmalar yapılmasına karşın bu unsurların tam olarak nasıl ziyan verdiği konusunda çok az bilgiye sahip olduğumuzu söylüyor. Araştırmada ayrıyeten yaklaşık iki trilyon plastik kesiminin bulunduğu Büyük Pasifik Çöp alanının Prochlorococcus siyanobakterisinin en ağır olduğu bölgenin üzerinden geçtiği tabir edilmiş.
Son olarak, yürütülen çalışma laboratuvar ortamında gerçekleştirilmiş ve hipotezlere dayanan bir faaliyet olsa da plastiklerden sızan kimyasalların okyanuslar üzerindeki potansiyel tesirlerinin daha ayrıntılı incelenmesi gerektiği vurgulanıyor.