Edirne’deki müzeler 2023 yılında 1 milyon kişi tarafından ziyaret edildi.
Tescilli 1368 taşınmaz kültür varlığı, 894 sivil mimari örneğiyle “açık hava müzesi”ni andıran kent, son periyotta açılan müzeleriyle de kültür turizminde öne çıkmaya devam ediyor.
Kentte Türk ve İslam Yapıtları, Edirne, Balkan Tarihi, Vakıf Yapıtları, Fatih Sultan Mehmet, Necmi İğe Meskeni Etnografya, Edirne Kent, Hasan Ali Yücel Çocuk, Sultan 2. Bayezid Külliyesi Sıhhat, Ulusal Çaba ve Lozan, İlhan Koman Heykel ve Fotoğraf, Osman İnci, Uzunköprü Kent, Tarihte Kurulmuş Türk Devletleri, Osmanlı Padişahları, Padişah Çadırı, Balkanlarda Osmanlı Yapıtları ve Tabiat Tarihi müzeleri yer alıyor.
Tarihi dokusu kadar müzeleri de kente ziyaretçi çekiyor.
“Müzeler kenti olma yolunda ilerliyoruz”
İl Kültür ve Turizm Müdürü Kemal Soytürk, AA muhabirine, Edirne’nin “Müzeler kenti” olma yolunda emin adımlarla ilerlediğini söyledi.
Soytürk, geçen yıl 700 bin civarındaki ziyaretçi sayısının bu yıl yüzde 50’ye yakın arttığını belirterek, “Müzelerimiz geçen yıl 1 milyon ziyaretçi ağırladı, bu önemli bir sayı. Bununla yetinmiyoruz natürel müzeleri yaşayan, dinamik bir yer haline getirmek istiyoruz.” dedi.
Soytürk, müzeler ortasında en çok ziyaretçiyi Trakya Üniversitesi Sultan 2. Bayezid Külliyesi Sıhhat Müzesi, Selimiye Vakıf Müzesi ve Fatih Sultan Mehmet Müzesi’nin çektiğini tabir etti.
“Çanakkale’den sonra en büyük tabya”
Soytürk, Edirne müzeleri ortasında 2021’de açılan Balkan Tarihi Müzesi’nin de kıymetli bir yeri olduğuna işaret etti.
Müzenin, Çanakkale’den sonraki en büyük tabya olduğunu tabir eden Soytürk, “Hıdırlık Tabya’ya hem lokal halkımızın hem de vilayet dışından gelen vatandaşlarımızın ağır ziyareti var. İstanbul, Bursa Çanakkale ve İzmir bölgesinden Çanakkale’yi ziyarete gelenleri de burada ağırlıyoruz. Müzelerimizin yaşayan müze olmasını istiyoruz. Bilhassa kentte yaşayan çocuklarımızı Balkan Tarihi Müzesi’nde buluşturmayı önemsiyoruz. Çocuklarımıza burada ecdadımızı tanıtıyoruz.” diye konuştu.
Soytürk, müze ziyaretçilerine kültürel miras hakkında ayrıntılı bilgi verdiklerini, çocuklara “Açık Hava Müzesi Edirne” kitabını armağan ederek kentin kültürel kıymetlerini gelecek jenerasyonlara anlattıklarını kaydetti.
Kentteki kıymetli müzeler şöyle:
Sağlık Müzesi
Külliyenin kıymetli bir kısmını oluşturan eski ismi Medrese-i Etıbba olan Tıp Medresesi, medrese ve şifahane kısımlarından oluşuyor. Periyodun doktorlarının yetiştirildiği kısımda 18 öğrenci odası, dershane ve orta avlu bulunuyor.
Geçmişte tedavi sırasında musiki, su sesi ve hoş kokudan da yararlanılan şifahanede tıbbın gelişimi, metin ve o dönemki tıp aletleriyle anlatılıyor. Müzede, minyatürlerle de periyot yansıtılmaya çalışılıyor.
Külliyenin mescidi hariç öbür kısımları, Vakıflar Genel Müdürlüğünce 1984’te Trakya Üniversitesine (TÜ) devredildi. TÜ bünyesinde sıhhat müzesine dönüştürülmesi çalışmalarına 1993’te başlanan darüşşifa, Kültür ve Turizm Bakanlığının 1997’deki onayıyla resmen müze olmuştu. Ruh Hastalarını Readaptasyon Derneğinin katkılarıyla, 2000 yılında şifahane kısmı Psikiyatri Tarihi Kısmı olarak düzenlenmişti.
Avrupa Kurulu Avrupa Müze Ödülü’nü 2004’te kazanan müze, 2005’te Hırvatistan’ın Dubrovnik kentindeki “Dünya Ödüllü Müzeler Buluşması”nda en yeterli 2. sunum, 2008’de ise Almanya’nın Köln kentinde en güzel sunum mükafatına, bu yılın başında da irtibat bölümünün en itibarlı ödüllerinden biri kabul edilen Mercury Harikalık Ödülleri’nde bronz mükafata layık görülmüştü.
-Türk İslam Yapıtları Müzesi
Selimiye Cami bahçesindeki Türk İslam Yapıtları Müzesi, tematik müze olarak Edirne’nin turizmdeki en büyük kozu müzelerin ortasında değerli bir yeri teşkil ediyor. Ana dershane odası, öğrenci odaları ve revaklı avludan oluşan medresenin müzeye dönüştürülmüş formuyla 100 yıldır tıpkı hedefle hizmet veriyor.
Kitabelerden, mezar taşlarına, eski devir silahlarından, tekke eşyalarına pek çok pahalı eşyanın sergilendiği müzede oluşturulan Kırkpınar stant odasında da Kırkpınar’a mahsus temsillere yer veriliyor.
Selimiye Vakıf Müzesi
Selimiye Cami’nin bahçesindeki müzede Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlı cami ve mescitlerden elde edilen tarihi eser niteliği kazanmış teberrukat (bağışlanmış) eşyalarından örnekler, Osmanlı periyoduna ilişkin yapıların tamirleri sırasında ele geçen çini kesimleri, lüleler, vakıf cami ve mescitlerinden gelen çizgi levhalar, Kur’an-ı Kerimler, şamdanlar, hilyeler, usturlaplar, rahleler, çini kesimleri ve değişik nesneler sergileniyor. Ayrıyeten dershane olarak kullanılan büyük odada yapının özgün fonksiyonunu yansıtan bir canlandırmaya yer verilmiş, revak kısmında de Mimar Sinan anlatılmaya çalışılmış.
Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi:
Müze, Selimiye Cami’nin gerisinde yer alıyor.
Arkeoloji ve Etnografya seksiyonu bulunan müzede pişmiş toprak, dokuma, ahşap, kemik eserler, metal eserler galerileri bulunuyor.
Müzenin arkeoloji kısmında bahçede Roma periyoduna ilişkin lahitler, dolmen, menhirler, Osmanlı’ya ilişkin mezar taşları, Helenistik, Roma ve Doğu Roma periyotlarına ilişkin sütun başlıkları, heykeller ve Osmanlı Periyoduna ilişkin su kültürü ile ilgili olan Edirne’nin balıklı havuzları ve kuşlukları sergileniyor.
“Tarihte Kurulmuş Türk Devletleri”, “Osmanlı Padişahları”, “Padişah Çadırı” ve “Balkanlar’da Osmanlı Eserleri” müzeleri
Tarihi ve kültürü anlatan dört müze, Yancıkçı Şahin Mahallesi’nde, geçmişte han olarak kullanılan ve Sedefkar Mehmet Efendi tarafından yaptırılan 17. yüzyıl yapıtı Tarihi Ekmekçizade Ahmetpaşa Kervansarayı’nda yer alıyor.
Müzelerde, tarihte kurulan 16 Türk devletinin kurucuları, 36 Osmanlı padişahı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Büyük Başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün silikon heykelleri yer alıyor. Müzede ayrıyeten Otağ-ı Hümayun çadırında II. Murat’ın Varna Zaferi sonrası tebrikleri kabulü canlandırılıyor.
Balkanlar’daki Osmanlı yapıtları de tekrar bu komplekste sergileniyor.
Fatih Sultan Mehmet Müzesi
Fatih Sultan Mehmed’in babası Sultan II. Murad tarafından yaptırılan Saatli Medrese, müzeye dönüştürülerek 2021 yılında ziyarete açıldı.
Geleneksel sanatların çağdaş dizaynlarla yorumlandığı fotoğraflı bir kitap üzere tasarlanan müzede birebir ölçülerde silikon heykeller, özel tasarlanan altmış figürün yer aldığı dioramalar ve minyatürlerle Edirneli Fatih’in hayatı anlatılıyor.
