Galatasaray ve Fenerbahçe ortasında Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da Cuma akşamı oynanması planlanırken iptal edilen Muhteşem Kupa finalinde yaşanan kriz, gelecek ay bu ülkede Muhteşem Kupa maçları düzenleyecek olan İtalya’da da yankı yarattı.
İtalya Muhteşem Kupası finali, gelecek ay dördüncü defa Suudi Arabistan’da yapılacak.
Napoli, Inter, Lazio ve Fiorentina grupları ortasındaki 2023/2024 Harika Kupa yarı final ve final maçları 18-22 Ocak tarihleri ortasında Riyad’da oynanacak.
Türk kadroların, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında alana Mustafa Kemal Atatürk’ü anan pankartlar ve formalarla çıkmak istemesi üzerine Suudi yetkililerle yaşanan uyuşmazlık bu açıdan da İtalya basınında geniş yer buldu.
Ülkenin en büyük gazetelerinden Corriere della Sera bugün haberi “Barışçı sloganlara hayır. Riyad’da diplomatik olay, Türk Üstün Kupası iptal” başlığıyla verdi.
Il Giornale gazetesi de bugün baş sayfasından yayımladığı yorum yazısında “Suudilerin konutunda barıştan kelam etmek yasak” dedi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’ın “rönesans” projesine atıfla “Arabistan, huzursuz rönesans” başlığıyla yayımlanan yazıda iğneleyici tabirler yer aldı:
“Muhammed bin Salman Eylül’de, Ortadoğu’nun yeni Avrupa olacağını ve bir sonraki global Rönesans’a öncülük edeceğini ilan etti. Muhammed, Oriana Fallaci’yi okumuş olmalı lakin Rönesans’tan evvel gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin azmettiricisi rolü oynadığı gerçeğini söylemesi gerekiyor. Lakin kimin umrunda: Inter-Napoli-Lazio-Fiorentina ve Real&Atletico Madrid-Osasuna-Barcelona, Ocak ortasında futbol oynamak için Arabistan’a akın edecek. Keyifli yıllar. Daha doğrusu, Selam. ”
Il Foglio gazetesi de Galatasaray-Fenerbahçe hadisesini ayrıntılı olarak aktardığı haberinde “Bir kent efsanesine nazaran yüzyıl evvel futbolun savaşları durdurma gücü vardı, 2023’ün sonundaysa yangın çıkaran futbol oldu” diye yazdı.
Il Foglio da İspanya ve İtalya Harika Kupa maçlarının gelecek ay Riyad’da oynanacak olmasına atıf yaparak şöyle devam etti:
“Gelecek haftalarda Riyad, İspanya Üstün Kupası yahut dört grupla (Fiorentina, Inter, Lazio, Napoli) İtalya Harika Kupası üzere misal etkinliklere de mesken sahipliği yapacak. Bu üzere sansasyonel diplomatik olaylardan kaçınmak için umalım ki protokol etraflıca ayrıntılandırılmış ve paylaşılmış olsun.”
Solcu Vilayet Manifesto gazetesi haberi “Atatürk ‘istenmeyen kişi’. Riyad’da maç iptal” başlığıyla duyurdu. Gazete, Atatürk’ün bugünün Türkiye’sinde “dokunulmaz” ve “tartışılmaz” bir yere sahip olduğunu, Suudi Arabistan’ın karşı durduğu laikliğin de Türk toplumunun bir kısmı için büyük değere sahip olduğunu vurguladı.
Sağ çizgide yayın yapan La Verita gazetesi ise Suudi Arabistan ve Katar üzere “petrol zengini” lakin “demokratik çeşitliliği sevmeyen” ülkelerle yapılan futbol mutabakatlarını eleştirdi.
Gelecek ay Muhteşem Kupa için Riyad’a gidecek İtalyan gruplarından Inter’in, memleketi Milan kentinin bayrağındaki haç işareti yüzünden sorun yaşaması ihtimaline dikkat çeken gazete şöyle yazdı:
“Atatürk’ü yasaklamaktan, örneğin Milanlı bir kadronun Milan’ın sembolünü (haç) sergilemesini engellemeye giden yol çok kısa olabilir.”
İtalya basınındaki haberlere ve toplumsal medya paylaşımlarına gelen okur yorumlarında da yükle Galatasaray ve Fenerbahçe takımları çekilme kararları nedeniyle tebrik edildi.
İlk kere 2019’da Cidde’de yapıldı
İtalya, Muhteşem Kupa finalleri için 2018’de Suudi Arabistan ile birkaç yıllık mutabakat imzaladığında ülkede büyük bir reaksiyon dalgası oluşmuştu.
Ocak 2019’da İtalyan Muhteşem Kupa finali birinci kere bu ülkede, Cidde kentinde oynandığında Cemal Kaşıkçı cinayeti gündemde üst sıralardaydı.
Kaşıkçı cinayetinin yanı sıra Suudi Arabistan’ın Yemen’deki bombardımanları, insan hakları ihlalleri, bayanların tribünlere kabulünün kısıtlı olması üzere birçok nedenle Harika Kupa’nın bu ülkede düzenlenmesi İtalya’da protesto edilmişti.
Hak örgütleri, Suudi Arabistan’ı insan hakları konusundaki sicilini ve berbat imajını “sporla aklamaya” çalışmakla, İtalya futbol otoritelerini ve iştirakçi grupları da cürüm paydaşlığıyla suçluyordu.
2019’da Suudi Arabistan’da oynanan birinci Üstün Kupa finalinde Juventus ve Milan karşı karşıya gelmişti. Sıkı bir Milan taraftarı olan periyodun Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Matteo Salvini de Suudi Arabistan’da yapılmasını protesto gayesiyle maçı izlemeyeceğini söylemişti.
İtalya Harika Kupası’ndan sorumlu olan Serie A ise, bu tertibin yurt dışında yapılmasının, ulusal liglerin milletlerarası seviyede tanıtılması için bir vitrin teşkil ettiğini savunuyor.
İtalya basını 2019’da, Suudi Arabistan’la yapılan mutabakatın 22.5 milyon Euro pahasında olduğunu yazmıştı. Geçen yıl çıkan haberlerde de, Riyad idaresinin İtalyan Üstün Kupası’na altı yıl daha mesken sahipliği yapmak ve sırf final maçı değil yarı finallerin de bu ülkede oynanması için 138 milyon Euro teklif ettiği argüman edilmişti.
İtalya Üstün Kupası birinci defa 1993’te yurtdışında yapılmış, Milan ve Torino takımları ABD’deki final maçında karşı karşıya gelmişti. İtalya daha sonra Harika Kupa finallerini 12 sefer, Çin, Libya, Katar ve Suudi Arabistan üzere öbür ülkelerde yaptı.
