Afet ve Acil Durum İdaresi (AFAD) Başkanlığı Zelzele İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi’nde geçen yıl 6 Şubat zelzelelerinin artçılarıyla birlikte 75 bin zelzelenin çözüldüğü, bunun yaklaşık 3 yıllık çalışmaya karşılık geldiği belirtildi.
AFAD Zelzele İzleme ve Kıymetlendirme Küme Lideri Meltem Türkoğlu, AA muhabirine, merkezin 7/24 aslına nazaran çalıştığını söz ederek, burada yer bilimcilerden oluşan gece ve gündüz takımlarının olduğunu belirtti.
Herhangi bir zelzele meydana geldiğinde uzmanların zelzelesi 5 yahut 7 dakika içinde ilksel olarak çözerek, kamuoyuna ve ilgililere duyurduğunu söyleyen Türkoğlu, bunun sebebinin müdahale gruplarının süratli formda bölgeye intikal etmesini sağlamak olduğunu anlattı.
Türkoğlu, zelzele bilgilerinin Türkiye’de bulunan 1187 istasyondan geldiğini aktararak, şunları söyledi:
“Avrupa’nın en büyük sarsıntı müşahede ağına sahibiz. Sarsıntı istasyonlarından gelen datalarımız sürat ve ivme olarak ayrılıyor. Sarsıntının derinliğini, yerini, büyüklüğünü veren parametreleri sürat istasyonlarıyla ölçüyoruz. İvme istasyonları da aslında herkesin bildiği Türkiye Tehlike Haritası’nın altlıklarını oluşturan bilgiler. Hepsi bu merkez tarafından tahlil ediliyor.”
Daha detaylı ve daha çok data ile zelzelelerin revize tahlillerinin yapıldığını lisana getiren Türkoğlu, “Yani bir sarsıntının büyüklüğü, yeri, bazen derinliği değişebilir. Dünyadaki ajanslarda da böyledir. USGS, ISC, EMSC üzere ajanslarda da sarsıntıların büyüklükleri, yeri, derinliği, gelen datayla tekrar yapılan tahlillerle değişebilir. Bu büsbütün bilimsel bir sonuçtur.” dedi.
Türkoğlu, merkezde üretilen bilgilerin milletlerarası kuruluşlarla ve akademisyenlerle paylaşıldığını belirterek, bilgi paylaşımının AFAD’ın internet sayfası üzerinden çeşitli kategoriler altında gerçekleştirildiğini söz etti.
Yerli ve ulusal yazılımlar kullanılıyor
Merkezde kullanılan tüm yazılımların yerli ve ulusal olduğunu bildiren Türkoğlu, “Bu çok değerli. Yaklaşık 2 yıldır bu yazılımları kullanıyoruz. Yalnızca zelzele tahlili yaptığımız yazılımlar değil, gerisinden detaylı tahliller yaptığımız ve kamuoyunu bilgilendirdiğimiz yazılımlarımız da yerli ve ulusal. Bu, merkez için de çok değerli.” diye konuştu.
Türkoğlu, manuel çözümlemenin yanında otomatik çözümleme programlarının da bulunduğunu belirterek, lakin oradan alınan kıymeti hiçbir vakit servis etmediklerini, manuel tahlil sonuçlarını duyurduklarını anlattı.
Depremin büyüklüğünün, zelzele odağından ortaya çıkan gücün büyüklüğü olduğunu bildiren Türkoğlu, bunun yalnızca sarsıntı müşahedesi yapan merkezler tarafından hesaplanabileceğini aktardı.
Bu hesaplamanın tek bir bedel olduğunu lisana getiren Türkoğlu, “Kamuoyunda insanların duyduğu bedel, zelzelenin büyüklüğü aslında. Zelzelenin şiddeti ise onun tabiat, beşerler, hayvanlar ve yapılar üzerindeki tesirini gösterir. Zelzelenin şiddeti, benim bulunduğum noktayla diğer bir nokta ortasında farklılık gösterebilir.” dedi.
“6 Şubat’tan sonra 56 bin artçı zelzele çözdük”
Türkoğlu, Türkiye’nin geçen yıl 6 Şubat’ta önemli zelzeleler yaşadığını anımsatarak, şunları kaydetti:
“Bu merkezde aslında biz olağanda yıllık ortalama 25 bin sarsıntı çözüyoruz. Lakin bilhassa 6 Şubat’tan sonra 56 bin artçı zelzele çözdük. Yılın başından beri yıllık 75 bin zelzele çözdük. Bu ne demek? Tam 3 yıllık zelzele sayısı kadar zelzele çözmüşüz. Yani 3 yıllık iş yapmış bu merkez.”
