KARADENİZ Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şağdan Obura, Türkiye’de global ısınma kaynaklı hava sıcaklıklarında yaşanan ani değişimlerin, yaban hayvanları üzerindeki tesirine ait, “Yaban hayvanlarının global ısınmadan kısa müddette sonuçlarını görecek halde etkilenmeleri mümkün değil. Global ısınma yaban hayvanları için bolluk ve rahmet demektir. Global ısınma devrinde birçok hayvan daha çok ve daha rahat besin bulur” dedi.
Dünyada ve Türkiye’de global iklim değişikliği nedeniyle hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, hava sıcaklıklarında yaşanan ani değişimler, beşerler kadar yaban hayatını da etkiliyor. Kimi bilim insanları, sıcaklık artışından etkilenen hayvanlarda ölümlerin artıp, üremenin azaldığına dikkati çekerken, kimi uzman ise global ısınmanın yaban hayatına olumsuz tesirlerinin binlerce yıllık bir süreçte ortaya çıkacağını öngörüyor.
‘KISA MÜDDETTE ETKİLENMELERİ MÜMKÜN DEĞİL’
KTÜ Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şağdan Obura, Türkiye’de global ısınma kaynaklı hava sıcaklıklarında yaşanan ani değişimlerin, yaban hayvanları üzerindeki tesiri ile ilgili değerlendirmede bulundu. Obura, “Yaban hayvanlarının global ısınmadan kısa müddette sonuçlarını görecek halde etkilenmeleri mümkün değil. 3, 5, 10, 50 yılda global ısınma sonucu ‘şu şöyle oldu’ deyip de global ısınmaya bağlamak yanlış olur. Zira 100 bin yıllık global ısınma sürecinin içerisindeki dünyadan bahsediyoruz. Bu global ısınma süreci içerisinde de tekrar bu türlü 10 yıllık dönemlerde küçük soğuma devirleri yaşanıyor. Bazen de tam aksine o küçük soğumayı yaşarken ‘ısınıyorduk’ diyebiliriz. Uzun yıllara yayılmış olan bir ısınma dönemlerin içerisinde hayvanların bundan ötürü muzdarip olduğunu söylemek, bunu şahsen global ısınmaya bağlamak yanlışsız değil. Global ısınma yüzlerce yıllık bir olayın sonrasında bir değişim yapabilir” dedi.
‘KÜRESEL ISINMA DEVRİNDE BİRÇOK HAYVAN DAHA ÇOK BESİN BULUR’
Küresel ısınmanın hayvanlar için bolluk ve rahmet olduğunu kaydeden Prof. Dr. Şağdan Diğere, “Küresel ısınma bizleri de etkilemiştir. Asya’daki büyük bir kuraklığın sonrasında biz bu taraflara gerçek göç ettik. Bugün bir global soğumanın sonucunda oldu. Yani soğuma kuraklık getirdi. Global ısınma bolluk ve rahmet demektir. Yaban hayvanlar içinde bu böyledir. Global ısınma periyodunda birçok hayvan, daha çok ve daha rahat besin bulur. Biz şu anda daha çok global ısınmanın berbat bir şey olduğuyla ilgili haber bombardımanının tesiri altındayız. Dünyamız 500 milyon yıllık süreç içerisinde uzmanların belirttiğine nazaran bunun yarısı global ısınma ile yarısı da global soğumayla geçti. Yani bu türlü kalp grafiği üzere çıkışlar inişler yaşandı. 500 milyon yılın şu anda biz tekrar bir ısınma devrindeyiz ve ısınmanın sonrasında tekrar bir soğuma yaşanacağını da uzmanlar bekliyor. Pekala, ‘bu ısınmayla ne oluyor’ dersek; evet bol yağışlar oluyor, fırtınalar kopuyor etrafta seller oluşuyor. Lakin bunlar global ısınma için doğal bir sonuç. Global ısınma sonrası bunların olması pek olağan beklenen şeyler” diye konuştu.
‘YAPMAMIZ GEREKENLERİ YAPMAYINCA GLOBAL ISINMADAN SIKINTI YANIYORUZ’
Yaban hayvanlarının global ısınmadan olumsuz etkilenmelerinin binlerce yıllık bir süreç içerisinde olacağını kaydeden Diğere, “Burada yanlış olan biz insanların yaptığıdır. Mesela biz su kullanımı konusunda çok kötüyüz. Sulama, içme konusunda, her türlü manada suyu makûs kullanıyoruz. Biz bu mevzularda tedbir almamız gerekirken selden yağışların birdenbire olmasından şikayetçi oluyoruz. Bize bol ölçüde yağış düşüyor tahminen ani düşüşler oluyor. Derelerimizin yataklarına meskenleri yaparsak o ani yağışlar, seller, bizi olumsuz etkileyecektir. Yani biz yapmamız gerekenleri yapmayınca global ısınmadan keder yanıyoruz. Halbuki bol yağış bolluk, rahmet demek. Bundan dert çekmememiz gerekirken meşakkat çekiyoruz” tabirlerinde bulundu.
