Kanık Şirketler Kümesi bünyesinde 1991 yılında kurulan Özka Lastik’in seyahati, bugün günlük 220 tonla üretim yapan ve eserlerinin yüzde 70’ini dünyada 90’dan fazla ülkeye ihraç eden bir marka öyküsüne dönüştü. Özka İdare Şurası Lideri Şerafettin Kanık’ın Dünya’nın sorularına verdiği cevaplar şöyle oldu:
Özka zirai ve iş makinaları kesimi için lastik üretiminde teknolojik olarak nerede duruyor?
Dünyada dev lastik markaları ile rekabet halinde olan yüzde 100 yerli ve ulusal marka Özka Lastik, her geçen yıl artan üretim kapasitesi ve sahip olduğu teknoloji ve insan kaynağı ile bugün Türkiye’nin sanayi devleri ortasında yer alıyor.Özka Lastik olarak Türkiye’de zirai ve iş makinası lastiklerine yönelik değişim pazarında yüzde 4’ın üzerindeki pazar hissesi ile önder pozisyonundayız. Toplam bin 500 kişilik istihdam ve 40 kişilik Arge mühendisi takımı ile eser geliştirme ve üretim faaliyetlerimizi her geçen yıl artırarak sürdürüyoruz.
Günlük üretim 350 tona çıkacak
700’den fazla eser çeşidine ve günlük 220 ton üretim kapasitesine sahibiz. 2022 yılında 30 milyon dolar fiyatındaki yatırımımızla 220 tona çıkan üretim kapasitemiz 2023 yılında dolgu forklift lastiği ve tam çelik radyal iş makinası lastiği alanında yaptığımız ek 30 milyon dolarlık yatırımla bir arada günlük 260 ton düzeyine çıkacaktır. 60 milyon dolarlık yatırımla bir arada 2025 yılında amacımız ise günlük üretim kapasitemizi 350 tona yükseltmek olacak. 2024 yılında Arge Merkezimizi 3 milyon euroluk bir yatırımla 1.000 metrekarelik alana taşıyarak yeni laboratuvar ve test ekipmanlarımızla bir arada genişletmeyi hedefliyoruz.
Özka’nın ulusal ve yerli şirket olma özelliğinden yola çıkarak global oyuncularla rekabetini nasıl değerlendiriyorsunuz?
1991 yılında kurulan şirketimiz 2005 yılında günlük 15 ton lastik üretimine ulaştı. Bugün ise günlük 220 tonla üretim yapan ve eserlerinin yüzde 70’ ini dünyada 90’dan fazla ülkeye ihraç eden bir marka kıssasına dönüştü.
Özka’nın en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkeler ortasında ABD, Almanya, İtalya, İspanya, Polonya, Rusya, İngiltere, Fransa, Romanya, Sırbistan, Mısır, Fas, Cezayir ve Tunus yer alıyor. Markamızın dünyanın dev markaları ile rekabet ettiğini ve ağır rekabet şartlarına karşın dünyada girdiği kimi pazarlarda önder olduğunu, kimi pazarlarda birinci 3 markadan biri olduğunu, kimilerinde ise süratli bir yükseliş ivmesi yakaladığını görmek hayli gurur verici. Yerli ve ulusal olan şirketimizin dünya pazarlarında kabul görmesi, sevilmesi ve tercih edilir olmasının ardında çalışanlarımızın gösterdiği büyük emek ve özveri var.
Global pazardaki bu rekabet şartlarında, bölümümüzde değerli bir yer edinmiş olmamızı zirai ve iş makinası alanındaki odaklı stratejimizin bir sonucu olarak görüyorum. Bu başarılı seyahatte eser kalitemizin ve eser çeşitliliğimizin, esnek üretim kabiliyetimizin yanısıra pazarı âlâ tahlil eden bir marka olarak hakikat konumlandırmalarımızın çok değerli olduğuna inanıyorum.
700’den fazla eser çeşidi
Özka’nın kendi üretim alanında geniş bir eser gamı bulunuyor. Bu hususta ne çeşit bilgiler verebilirsiniz?
Kendi alanımızda yani zirai ve iş makinası lastikleri alanında 700’den fazla eser çeşidimiz bulunuyor. Radyal ve konvansiyonel lastik eser gamımızla bir arada müşterilerimize farklı teknolojilerde üretilmiş eser çeşitleri sunuyoruz. Dış lastik eser gamımızda radyal traktör (ön-arka) lastikleri, radyal römork lastikleri, radyal iş makinası lastikleri ve konvansiyonel kümede traktör ön, traktör art, römork, biçerdöver, bahçe-tarla, yol üretim makinaları, endüstriyel hafriyat, forklift, kamyonet-minibüs lastikleri ve askeri lastikler yer alıyor.
2023 yılı sonunda realize olacak yatırımımızla birlikte eser gamımızı dolgu forklift lastikleri ve tam çelik radyal iş makinası lastikleri ile daha da genişletmiş olacağız. Değişim pazarı yükte olmak üzere ağır olarak özel kesime satış gerçekleştiriyoruz; ancak kamuya sağladığımız eserlerimiz de oluyor.
2023 yılı üretim,satış ve ihracat sayıları ve 2025 üzere yakın devir maksatlar konusunda bilgi verebilir misiniz?
220 tonluk günlük üretim kapasitemizin olduğu 2023 yılını; 130 milyon doları ihracat olmak üzere toplam yaklaşık 4.5 milyar TL satış cirosu ile kapatmayı hedefliyoruz. 2025 yılı maksadımız yüzde 60 düzeylerinde bir büyüme oranına ulaşmak olacak.
Sürdürülebilirlik konusunda neler yapıyorsunuz?
2006 yılında istekli olarak Birleşmiş Milletler Global Prensipler Sözleşmesi’ne (UN Küresel Compact) imza atmış olan şirketlerden biriyiz. Ar-Ge Merkezi çalışmalarında eserin etrafa olan tesirini en kıymetli kriterlerden biri olarak kıymetlendiriyoruz.
Kullanılan kimyasallar REACH tüzüğüne uygun seçiliyor ve yeni eser tasarımı proses esnasında asgarî atık çıkartacak biçimde yapılıyor. Başka yandan tasarladığımız ve ürettiğimiz radyal lastiklerimizin sunduğu yüksek performans ve yakıt tasarrufu, güç tüketimi ve sürdürülebilirlik konusunda da katkı sağlıyor. Buna ek olarak proses kaynaklı (ürün kökenli) sıfır atık gayesi ile ilerliyoruz. Birçok lastik üreticisinden farklı olarak atık (kauçuk) geri dönüşüm lisansına da sahibiz.
Proses esnasında ortaya çıkan kauçuk kökenli hurdaları proseste tekrar kıymetlendiriyoruz. Özka Ar-Ge Merkezi tarafından yapılan çalışmalar ile prosesten çıkan atık yağlar da proseste tekrar kullanılabilir hale getirilmektedir. En kritik projelerimizden biri ise güneş gücü yatırımımızdır. Yaptığımız bu yatırım ile 2024 yılının ikinci çeyreğinde küme şirketlerimizin güç gereksinimini karşılayacak düzeye gelmeyi planlıyoruz.
Soğuk kaplama lastik üretimiyle % 50 tasarruf
Soğuk lastik pazarında Özka’nın rolünü ve pozisyonunu aktarabilir misiniz?
Sürdürülebilirlik stratejilerimiz çerçevesinde eser gamımızda ekonomik ve çevreci tahliller de sunuyoruz. Özka Lastik, lastiklerin sırt kısımlarının evvelce pişirilmiş sırt desenli kauçukla yenilenmesini tabir eden ve lastiğin daha uzun müddet kullanımını amaçlayan soğuk kaplama pazarındaki eser gamını da daima genişletiyor. Soğuk kaplama kategorisinde premium segmentte ve ekonomik segmentte ürettiğimiz kaplama çözümlerimizin yanı sıra geçtiğimiz aylarda kalite segmentinde konumlandırdığımız Pagos markamızın lansmanı yapmış bulunuyoruz.
Soğuk kaplama lastiklerimiz, birinci ömrünü tamamlayan lastiğe tekrar hayat vererek yüksek kilometre performansı sunuyor. Sürdürülebilirlik manasında ehemmiyet taşıyan soğuk kaplama tekniğiyle lastiğe asgarî iki ekstra kullanım ömrü kazandırılarak yüzde 50 oranında hammadde tasarrufu sağlanıyor. Soğuk kaplama lastiği pazarında da 4 bin tonluk yıllık üretim kapasitemiz ve 140 satış noktası ile yüzde 25’lik pazar hissesine sahip olarak başkan pozisyondayız.
