CHP’nin sunduğu yasa teklifine göre tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması ve yasağa uymayanlara para cezası verilmesi isteniyor. Plastik çatal, bıçak, kaşık, pipet, içecek karıştırıcı, içecek bardağı, kulak çubuğu ve köpük besin kaplarının üretimi ve kullanımı yasaklanacak. Yasağa uymayanlar 10 bin TL’den 25 bin TL’ye kadar para cezası verilecek.
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, Akdeniz ve Karadeniz’deki plastik atık ölçüsüne vurgu yaparak şunları söyledi:
“Bilim insanları Akdeniz kıyı şeridinde kilometre başına günlük ortalama 5 kg plastik atığın kıyıya vurduğunu söz ederken, dalgaların kıyılarına en çok plastik atık taşıdığı ikinci ülkenin 12.1 bin tonla Türkiye olduğuna işaret etmektedir. Akdeniz’den alınan derin deniz örneklerinin yüzde 92.8’inde plastik saptanırken Akdeniz Havzası’nda 4 metrekareye 1 plastik atık düşmektedir. Sorunun en büyük kısmını da tek kullanımlık plastikler oluşturmaktadır. Elbette yalnızca Akdeniz değil ülkemizin tüm kıyıları ve denizleri plastik yüklü kirlilik tehdidi altında bulunuyor.Marmara Denizi’ndeki her 10 çöpün 1 tanesi plastik, her 7 plastiğin 4 tanesi de kara kökenli. Karadeniz de makus durumda. Karadeniz’deki her 10 çöpün 5 tanesi plastikten oluşuyor. Plastik üretimi ise baş döndürücü bir süratte devam ediyor. O denli ki dünyada her yıl üretilen 406 milyon ton plastiğin kabaca yüzde 40’ının tek kullanımlık olduğunu söylersek görünümün ciddiyeti bir kere daha ortaya çıkacaktır.
AB ülkeleri 2021 itibariyle tek kullanımlık plastikleri yasaklıyor. Biz de bu hususta ivedilikle harekete geçmeliyiz. Hem ülkemiz hem de dünya için plastik cehennemi haline gelmeye dur demeliyiz.”
AB tek kullanımlık plastikleri yasakladı
Kasım 2018’de Avrupa Parlementosu’nun aldığı karar ile AB ülkelerinde tek kullanımlık plastik eserlerin 2021 yılına kadar büsbütün yasaklanması gerekiyor. Plastik çatal, bıçak, tabak, pipet ve kulak temizleme çubukları üzere büsbütün plastikten imal edilen eserlerin yanı sıra polistiren köpük ve strafor kaplar da yasak kapsamında pahalandırılacak. Öte yandan düzenleme uyarınca AB’ye üye ülkeler 2025 yılına kadar plastik şişelerin yüzde 90’ını geri dönüştürmekle yükümlü olacak.
Yapılan araştırmalara nazaran insanoğlunun plastik tüketimine sonlandırma getirilmediği takdirde 2025 yılında denizlerde balıktan çok plastik çöpler olacak. Plastik atıklar, yalnızca deniz ve okyanuslardaki biyolojik ömrü kirletmiyor dünyanın oksijen üretimini de olumsuz etkiliyor.
Okyanuslarda yaşayan Prochlorococcus siyanobakterisi ismi verilen bakteri çeşidi okyanusları temizliyor ve soluduğumuz oksijenin değerli bir ölçüsünü üretiyor. Aldığımız her 10 nefesten birini bu bakteriye borçluyuz. Okyanuslardaki plastik atıklardan sızan kimyasallar ise bu bakterileri öldürüyor. Borcumuzu ödemek yerine bu bakterileri öldürüyoruz. İnsanoğlu, denizlerdeki plastik atıklarıyla yalnızca bu bakteriye değil tüm canlı ömrüne ziyan veriyor. Tek kullanımlık plastik atıkların, Dünya’ya verdiği ziyana ait yüzbinlerce makale ve bilimsel araştırma bulunuyor. Türkiye’de denize atılan plastik atığın haddi hesabı yok. Tek kullanımlık plastiklere karşı bir an evvel tedbir alınması gerekiyor.
