Takvimlerimiz dört yılda bir Şubat ayını bir gün fazla gösteriyor. Ve 2024 o yıllardan biri. Bu yıl 29 Şubat’ta doğanlar, dört yıl sonra birinci kere doğum günlerini tam gününde kutlayabilecek.
Bu nedenle bu yıl 365 değil 366 gün olarak yaşanacak.
Peki artık yıl hangi mecburilik nedeniyle ortaya çıktı?
Dünyanın Güneş etrafında dönmesi tam olarak 365,2422 gün sürüyor.
16. yüzyılda başlatılan Batı takviminde bir yıl 365 gün olarak belirlenmiş. Geriye kalan yılın 0.2422’lik kısmı-yani beş saat, 48 dakika ve 46 saniyesi – her dört yılda bir fazladan bir gün oluşturuyor.
Bu ayarlama sayesinde saatlerimiz dünyanın dönüşü ve mevsimleriyle ahenk içinde kalıyor.
Şubat üç yıl 28 çekerken, dört yılda bir takvim yaprakları 29’u gösteriyor.
Peki neden öteki bir ay değil de Şubat?
Bunun yanıtı ise Milattan evvel birinci yüz yıla uzanıyor.
Romalı önder Jül Sezar, gök bilimcilere Roma takvimini geliştirme vazifesini verdi. Roma takvimi 355 günden oluşuyordu ve her iki yılda bir 22 günlük fazladan bir ay yaşanıyordu.
Takvimin mevsimlerle ahengi bütünüyle bozulmuştu.
Sezar’ın buyruğuyla hazırlanan takvimde bir yıl 365 gün olarak belirlendi; birkaç saatlik fazlalık da dört yılda bir, bir gün olarak eklenmeye başladı.
Böylelikle “artık yıl” doğmuş oldu. Fakat o vakitler Şubat olağanda 29, artık yıllarda 30 gün çekiyordu.
Ağustos ise 30 gündü.
Tarihçilere nazaran yeni Roma İmparatorluğu’nun başına geçen ve Jül Sezar kadar kıymetli olmak isteyen Augustus uzun bir aya kendi isminin verilmesini istedi.
Çünkü Jül Sezar’ın ismini taşıyan July – Temmuz 31 gündü.
Bunun üzerine Şubat bir gün kısaltılarak, Ağustos ayına bir gün daha eklendi.
Artık yıl olmasa ne olurdu?
Eğer takvimlerde bu ayarlama yapılmamış olsaydı, mevsimler kaymaya başlardı.
700’lık bir döngü içinde Kuzey Yarımküre’de yaz, Haziran yerine Aralık’ta başlar hale gelirdi.
Kötü talih mı, güzel talih mı?
Bazı kültürlerde artık gün makus bahtla özdeşleştiriliyor.
Yunanistan’da klâsik olarak artık yılda evlenmek tavsiye edilmiyor. Bilhassa de artık gün yani 29 Şubat’ta. Kimileri artık yılda yapılan evliliklerin boşanma ile sonuçlanacağına inanıyor.
İskoçya’da da artık günde cadıların kötülük yapmak için bir ortaya geldiğine inanılıyor. Kimi İskoçlar, 29 Şubat’ta doğum yapmanın hala berbat baht getirdiğine inanıyor.
Bazı öbür kültürlerde ise o gün doğmak tersine uygun talihle özdeşleştiriliyor. Kimi astronomlar şayet doğum gününüz, artık güne denk gelirse, özel bir yeteneğiniz olacağına inanıyor.
İstatistiklere nazaran bir bebeğin 29 şubatta dogma mümkünlüğü 1461’e karşı 1.
Dünyada 29 Şubat’ta doğan 4,1 milyon insan var.
Maaşlı çalışanlar için 29 Şubat ne manaya geliyor?
Eğer aylık maaş alıyorsanız artık yıllar sizin için avantajlı değil.
Teknik olarak o gün karşılığını almadan çalışıyorsunuz zira maaşınız 366 günlük yılda da birebir kalıyor.
Bunu fark eden ABD’li bir lise öğretmeni 2008’de “Artık yılda mesai yok devrimi” başlattı. Lakin bu ‘devrim girişimi’ uygulamaya geçmedi.
Artık yılda bir gün fazlalık için ekonomik dezavantajı ortadan kaldırma fikri neredeyse 1000 yıldır konuşuluyor.